بهترین کتاب‌ها برای شروع یادگیری بیت کوین و ارزهای دیجیتال

در دنیای امروز و با افزایش روزافزون محبوبیت ارزهای دیجیتال، منابع یادگیری مفاهیم مرتبط با این ارزها هم در حال افزایش است. کافی است همین حالا عبارت «بیت کوین چیست» یا «بلاک چین چیست» را در اینترنت جست‌وجو کنید؛ خواهید دید که صدها مقاله و ویدیوی آموزشی مختلف و رایگان وجود دارد، که هریک به‌ زبان خود مفاهیم بیت کوین و ارزهای دیجیتال را برای شما تشریح می‌کنند. علاوه بر این، دوره‌های آموزشی بسیاری هم هستند که به‌صورت حضوری و یا آنلاین، این مفاهیم را به شما آموزش می‌دهند.

اما در این بین، هنوز هم یکی از ارزشمندترین منابع «کتاب» است. فرقی نمی‌کند که به‌تازگی با صنعت بلاک چین و ارزهای دیجیتال آشنا شده باشید یا توسعه‌دهنده‌ای باسابقه باشید که قصد دارد در مورد این فناوری اطلاعات بیشتری کسب کند. در هر صورت، کتاب یکی از بهترین منابعی است که برای یادگیری می‌توانید به آن مراجعه کنید.

البته این مسئله به موضوعی که می‌خواهید در مورد آن تحقیق کنید هم بستگی دارد. برخی از مفاهیم این حوزه، به‌طور مرتب تغییر می‌کنند و به‌روز می‌شوند. به‌‌عنوان مثال، اخبار و اطلاعات مربوط به فناوری خیلی زود منسوخ می‌شوند و اعتبار خود را از دست می‌دهند. واضح است که مطالعه کتاب برای کسب اطلاعات در این موارد مناسب نیست.

اما بخش‌هایی مانند تاریخچه، حقایق و مفاهیم بنیادین مربوط به فناوری بلاک چین، اموری اساسی هستند که گذر زمان هم از تازگی آنها نمی‌کاهد. کتاب‌ها برای یادگیری موضوعات این‌چنینی فوق‌العاده‌اند. آموزشی که یک کتاب می‌تواند به شما بدهد، خیلی عمیق‌تر از مقاله‌ای است که در چند صفحه خلاصه شده است. به همین منظور، در این مقاله ۶ کتاب را به شما معرفی خواهیم کرد که با آنها می‌توانید مفاهیم اصلی حوزه ارزهای دیجیتال را یاد بگیرید. این کتاب‌ها می‌توانند برای هر شخصی و با هر سطحی از دانش و سواد بلاک چین و ارزهای دیجیتال مفید باشند.

۱. «یک ساتوشی» نوشته محمد آذرنیوار و نیما ملک‌پور

عنوان: یک ساتوشی؛ راهنمای ورود به دنیای بیت کوین، اتریوم و ارزهای دیجیتال برای مبتدی‌ها
نویسندگان: محمد آذرنیوار، نیما ملک‌پور
سال انتشار: ۱۳۹۹

امروزه ده‌ها کتاب ارزشمند درباره بیت کوین و ارزهای دیجیتال، به زبان‌های گوناگون نگارش یا ترجمه‌ شده‌اند و به‌راحتی در دسترس مخاطبان هستند؛ اما در این میان، همواره جای خالی کتابی که با توجه به نیازها و دغدغه‌های جامعه مخاطبان فارسی‌زبان ارزهای دیجیتال نگارش شده باشد، حس می‌شد.

کتاب یک ساتوشی، اولین تلاش جدی برای آموزش مفاهیم بیت کوین و ارزهای دیجیتال به زبان فارسی است که کاملاً متناسب با ذائقه کاربران ایرانی و دغدغه‌های آنها به رشته تحریر درآمده است. نویسندگان این کتاب، محمد آذرنیوار، سردبیر وب‌سایت ارزدیجیتال و نیما ملک‌پور، مدیر بخش تحقیق و توسعه ارزدیجیتال هستند که از سال ۱۳۹۶ تاکنون، به‌طور جدی به آموزش در این حوزه مشغول بوده و با پرسش‌ها، نیازها و ریسک‌های سرمایه‌گذاری در میان کاربران ایرانی کاملاٌ آشنا هستند.

هدف اصلی یک ساتوشی، کمک به افراد مبتدی برای آغاز فعالیت و سرمایه‌گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال است و همان‌ طور که در مقدمه آن می‌خوانیم «یک ساتوشی تلاشی برای راهنمایی افرادی است که تنها در حد شنیدن واژه بیت‌کوین یا دنبال‌کردن قیمت ارزهای دیجیتال با این فناوری آشنا هستند.» علاوه بر افراد مبتدی، آموزش‌ها و توضیحات جامع این کتاب ۳۰۰ صفحه‌ای می‌تواند برای افراد پرسابقه در این فضا هم مناسب باشد و به تکمیل دانسته‌هایشان کمک کند.

سعی این کتاب، بر آن است که مفاهیم ابتدایی و هر‌آنچه را که برای ورود به دنیای بی‌انتهای ارزهای دیجیتال و بلاک چین به آن نیاز دارید، پوشش دهد. این توضیحات از تاریخچه پول آغاز می‌شود و به اختراع نبوغ‌آمیز ساتوشی ناکاموتو در قرن بیست و یکم می‌رسد. در ادامه کتاب، مفاهیم گسترده‌تری مانند بلاک چین و دستاوردهای انقلاب بیت کوین، بیشتر بررسی شده‌ و در بخش‌های پایانی، ابزارها و دانش لازم برای سرمایه‌گذاری و ورود به بازار ارزهای دیجیتال، به‌طور کامل معرفی شده است.

یک ساتوشی با محوریت آموزش کاربردی نوشته شده است تا خوانندگان پس مطالعه کتاب، قادر به خرید و نگهداری ارزهای دیجیتال باشند و حتی با اصول اولیه معامله ارزهای دیجیتال و ویژگی‌های این بازار نیز آشنا شوند.

خرید کتاب یک ساتوشی از راه پرداخت

۲. «دارایی‌های رمز‌نگاری‌شده» نوشته کریس بورنیسک و جک تاتار

عنوان انگلیسی: Cryptoassets: The Innovative Investor’s Guide to Bitcoin and Beyond
نویسندگان: کریس بورنیسک (Chris Borniske) و جک تاتار (Jack Tatar)
سال انتشار: ۲۰۱۷
ترجمه فارسی: دارد
عنوان فارسی: دارایی‌های رمز‌نگاری‌شده؛ راهنمای جامع و نوآورانه برای سرمایه‌گذاران در بیت‌کوین و رمزارز‌های دیگر

این کتاب راهنما که محصول همکاری کریس بورنیسک، یکی از شرکای شرکت سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال پلِیس‌هولدر کپیتال (Placeholder Capital) و جک تاتار، نویسنده مشهور در حوزه امور مالی فردی است، مبانی اولیه سرمایه‌گذاری روی بیت کوین و سایر دارایی‌های دیجیتال را توضیح می‌دهد.

کتاب دارایی‌های رمز‌نگاری‌شده نکات بسیار کاربردی و جالبی را در مورد نحوه ارزش‌گذاری دارایی‌های دیجیتال، نحوه تعیین زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری و نحوه برخورد با حباب‌های قیمت و جنون بازار به خواننده ارائه می‌دهد.

آرتور لفِر (Arthur Laffer)، یکی از اعضای هیئت مشاوره سیاست‌های اقتصادی در زمان ریاست‌جمهوری رونالد ریگان درباره این کتاب می‌گوید:

کتاب دارایی‌های رمز‌نگاری‌شده آموزنده و کاربردی است و مطالعه آن برای همه افراد علاقه‌مند به ارزهای دیجیتال و همچنین سرمایه‌گذاران بازار سرمایه ضرورت دارد.

۲. «انقلاب بلاک چین» نوشته دان و الکس تپسکات

عنوان انگلیسی: Blockchain Revolution
نویسندگان: دان تپسکات (Don Tapscott) و الکس تپسکات (Alex Tapscatt)
سال انتشار: ۲۰۱۶
ترجمه فارسی: دارد
عنوان فارسی: انقلاب بلاک چین؛ چطور فناوری پشت بیت کوین، پول، کسب‌وکار و جهان را تغییر می‌دهد

دان تپسکات و الکس تپسکات که پدر و پسری متخصص در حوزه بلاک چین هستند، در این کتاب بررسی کرده‌اند که چگونه فناوری بلاک چین می‌تواند همه سیستم‌های جهان را تحت‌تأثیر قرار دهد.

بلاک چین یکی از فناوری‌های بنیادینی است که در تمام کتاب‌های مربوط به ارزهای دیجیتال موردبررسی قرار گرفته (و یا دست‌کم مرور کوتاهی بر آن انجام شده است). تقریباً همه ارزهای دیجیتالی که ما می‌شناسیم، مبتنی بر بلاک چین هستند. بدون بلاک چین، ادامه فعالیت این ارزها ممکن نیست؛ اما عکس این مسئله صحیح نیست. به‌بیان دیگر، کاربردهای بلاک چین بسیار گسترده است و به‌هیچ‌وجه محدود به ارزهای دیجیتال نیست.

تپسکات‌ها در این کتاب روی سایر کاربردهای بلاک چین هم تمرکز کرده‌اند؛ که از میان آنها می‌توان به مدل‌های جدید کسب‌وکار که با استفاده از این فناوری ممکن است ایجاد شوند، احیای حقوق هنرمندان در عرصه موسیقی، انجام رأی‌گیری و اجرای بهتر دموکراسی اشاره کرد. در یک کلام، همان طور که از عنوانش پیداست، این کتاب بیشتر در مورد بلاک چین است تا بیت کوین یا ارزهای دیجیتال.

منتقدان در مورد این کتاب نوشته‌اند:

ماحصل تحقیقات گسترده و درخشان دان تپسکات، نویسنده کتاب پرفروش «اقتصاد وابسته به وب‌سایت‌های متن‌باز» و پسرش الکس، کتابی بسیار خواندنی و مهم است که تأثیر فناوری [بلاک چین] بر آینده اقتصاد را بررسی می‌کند.

این پدر و پسر همچنین بنیان‌گذار مؤسسه تحقیقاتی بلاک چین (Blockchain Research Institute) هم هستند. این مؤسسه در کانادا واقع شده و شرکت‌هایی همچون مایکروسافت، آی‌بی‌اِم (IBM)، فِدکس (FedEx) و پپسی‌کو (PepsiCo) از آن پشتیبانی می‌کنند. جالب است بدانید که نشریه فوربز، دان تپسکات را به‌عنوان «دومین اندیشمند تأثیرگذار در حوزه کسب‌وکار در سال ۲۰۱۷» معرفی کرده است.

کلِیتون کریستِنسِن (Clayton Christensen)، استاد دانشکده بازرگانی دانشگاه هاروارد درباره این کتاب می‌گوید:

تپسکات‌ها کتابی نوشته‌اند که به‌معنای واقعی کلمه توضیح می‌دهد چگونه می‌توان در موج بعدی فناوری‌های تحول‌آفرین دوام‌ آورد و رشد کرد. این کتاب به احتمال زیاد به یکی از کتاب‌های شاخص زمانه ما بدل خواهد شد.

۳. «استاندارد بیت کوین» نوشته سیف‌الدین آموس

عنوان انگلیسی: The Bitcoin Standard: The Decentralized Alternative to Central Banking
نویسندگان: سیف‌الدین آموس (Saifedean Ammous)
سال انتشار: ۲۰۱۸
ترجمه فارسی: دارد
عنوان فارسی: استاندارد بیت کوین: جایگزینی غیرمتمرکز برای بانکداری مرکزی

سیف‌الدین آموس یکی از اقتصاددان‌های برجسته عصر حاضر است. او در این کتاب، کاربردهای بیت کوین را به‌صورت واقع‌گرایانه و از دید یک اقتصاددان بررسی می‌‌کند. به‌بیان دیگر، او توضیح می‌دهد که در فلسفه پول و ارز، بیت کوین چه جایگاهی دارد و در آینده و با توسعه عصر دیجیتال، بیت کوین چه شکلی پیدا خواهد کرد.

آموس معتقد است که در سیستم مالی بین‌المللی که روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شود، بیت کوین می‌تواند نقش یک ذخیره ارزش را ایفا کند. مخاطب این کتاب کسانی هستند که به‌صورت جدی در مورد آینده و اتفاقات آن فکر می‌کنند؛ اندیشمندانی که دغدغه چگونگی تغییر ماهیت اقتصاد در دهه‌ها و قرن‌های آتی را دارند و مشتاقند بدانند که آیا ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین خواهند توانست به استاندارد آینده تجارت جهانی تبدیل شوند یا خیر.

۴. «عصر ارز دیجیتال» نوشته پل ویگنا و مایکل جِی کِیسی

عنوان انگلیسی: The Age of Cryptocurrency: How Bitcoin and the Blockchain Are Challenging the Global Economic Order
نویسندگان: پل ویگنا (Paul Vigna) و مایکل جِی کِیسی (Michael G. Casey)
سال انتشار: ۲۰۱۵
ترجمه فارسی: ندارد

پل ویگنا و مایکل جی کیسی، خبرنگاران نشریه سرشناس «وال استریت ژورنال» هستند. آنها در این کتاب تلاش کرده‌اند سیستم مالی فعلی ما که بر پایه پول نقد، بانک‌ها، دسته‌چک‌ها، طلا و کارت‌های اعتباری می‌چرخد را با جهانی مقایسه کنند که بر مبنای پول دیجیتال اداره می‌شود.

کتاب عصر ارز دیجیتال با حکایت زنی در افغانستان آغاز می‌شود که از حساب بانکی بی‌بهره است و تنها به ارزهای دیجیتال دسترسی دارد. این کتاب توجه زیادی را به خود جلب کرده و نقد و بررسی‌های بسیاری در مورد آن وجود دارد. به‌عنوان مثال، وبسایت فورچن (Fortune) نقدی را در مورد آن منتشر کرده که در آن عنوان شده، نویسندگان این کتاب تلاش دارند تغییری را نشان دهند که این فناوری نوین می‌تواند در دنیا و در زندگی انسان‌ها ایجاد کند. نیویورک تایمز (New York Times) نیز در مطلبی در خصوص این کتاب می‌نویسد:

کتابِ کامل، دقیق و رنگارنگ ویگنا و کیسی بهترین ابزار برای یادگیری همه‌چیز [در مورد فناوری بلاک چین و ارزهای دیجیتال] است.  

۵. «فناوری‌های ارز دیجیتال و بیت کوین» نوشته آرویند نارایانان

عنوان انگلیسی: Bitcoin and Cryptocurrency Technologies: A Comprehensive Introduction
نویسندگان: آرویند نارایانان (Arvind Narayanan)، جوزف بونو (Joseph Bonneau)، ادوارد فِلتِن (Edward Felten)، اندرو میلر (Andrew Miller) و استیون گُلدفِدِر (Steven Goldfeder)
سال انتشار: ۲۰۱۶
ترجمه فارسی: ندارد

آرویند نارایانان که استادیار دانشگاه پرینستون است به همراه سه همکار دیگر خود، موضوع بلاک چین و ارزهای دیجیتال را به‌طور کامل بررسی کرده‌اند. این کتاب به‌قدری مباحث مربوط به ارزهای دیجیتال را عمیق و با جزئیات توضیح می‌دهد که به هنگام خواندن آن ممکن است نیاز باشد یادداشت‌‌برداری کنید. به‌عنوان مثال، موضوعاتی همچون توابع هش و علم رمزنگاری، به‌طور مفصل در این کتاب توضیح داده شده‌اند. علاوه بر این، کتاب فناوری‌های ارز دیجیتال و بیت کوین حاوی نمودارهایی است که به خواننده کمک می‌کند تا موضوعات عنوان‌شده را راحت‌تر درک کند.

لازم‌ به‌ ذکر است که نویسنده این کتاب، یک دوره آنلاین در خصوص فناوری‌ ارزهای دیجیتال را هم به‌صورت رایگان روی وب‌سایت کورسِرا (Coursera) قرار داده است. این دوره، به‌نوعی تکمیل‌کننده کتاب فناوری‌های ارز دیجیتال و بیت کوین است و برای هر فصل، ویدیوهای آموزشی جداگانه‌ای را در نظر گرفته است. علاوه بر این، تمرین‌هایی برای برنامه‌نویسی، بخشی برای حل مشکلات مربوط به تمرین‌ها و اسلایدهای سخنرانی هم در آن دیده می‌شود.

بنابراین خواه شما یک دانشجو باشید و خواه یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار، یک کارآفرین حوزه فناوری یا یک پژوهشگر علوم رایانه، این کتاب معتبر و جامع برای شما مناسب است و هر آنچه را که باید در مورد پول جدید جهانی بیاموزید در اختیار شما قرار می‌دهد. 

کتاب فناوری‌های ارز دیجیتال و بیت کوین با تاریخچه بیت کوین و ارزهای دیجیتال آغاز می‌شود و سپس فرایند توسعه این فناوری را بررسی می‌کند. پس از آن، این کتاب مبانی کاربردی و اولیه‌ای را توضیح می‌دهد که برای ایجاد نرم‌افزارهایی ایمن که بتوانند با شبکه بیت کوین تعامل داشته باشند ضروری هستند. علاوه بر آن، روش‌هایی برای پیاده‌سازی ایده‌های شبکه بیت کوین در پروژه‌های شخصی هم در این کتاب پوشش داده شده‌اند. موضوعاتی از قبیل تمرکززدایی، روند استخراج، سیاست‌های شبکه بیت کوین، فضای ارزهای دیجیتال و آلت‌ کوین‌ها، آینده بیت کوین و بسیاری موارد دیگر، از جمله مباحث مطرح‌شده در این کتاب هستند.

کتاب فناوری‌های ارز دیجیتال و بیت کوین را می‌توان یک منبع پایه‌ای برای یادگیری فناوری‌های جدید ارز دیجیتال دانست.

۶. «تسلط بر بیت کوین» نوشته آندریاس آنتونوپولوس

عنوان انگلیسی: Mastering Bitcoin: Programming the Open Blockchain
نویسنده: آندریاس آنتونوپولوس (Andreas Antonopoulos)
سال انتشار: ۲۰۱۷
ترجمه فارسی: دارد
عنوان فارسی: سلطه بر بیت کوین؛ آغازی بر کدنویسی شبکه بلاک چین

آندریاس آنتونوپولوس یک کارآفرین مشهور در زمینه بیت کوین، بنیان‌گذار سه کسب‌وکار مرتبط با بیت کوین و چندین پروژه متن‌باز در جامعه ارزهای دیجیتال است. او همچنین مقالات آموزشی زیادی را در مورد بیت کوین منتشر می‌کند، میزبان پادکست محبوب Speaking of Bitcoin است و یکی از سخنرانان مهم در محافل عمومی بیت کوین و ارزهای دیجیتال به شمار می‌رود. علاوه بر همه اینها، او به‌عنوان مشاور، به چندین استارتاپ فعال در زمینه بیت کوین هم کمک می‌کند.

کتاب تسلط بر بیت کوین برای شروع یادگیری اصطلاحات پیچیده مرتبط با بیت کوین فوق‌العاده است. تجربه وسیع آنتونوپولوس در حوزه ارزهای دیجیتال به‌وضوح در این کتاب مشهود است. او مفاهیم پیچیده بیت کوین را به‌قدری واضح و روان توضیح می‌دهد که برای هر خواننده‌ای و با هر سطحی از اطلاعات قابل‌فهم است.

از همین رو، این کتاب راهنمای مناسبی برای دنیای به‌ظاهر پیچیدۀ اولین ارز دیجیتال دنیا محسوب می‌شود و دانش کافی را برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال در اختیار کاربران قرار می‌دهد. چه توسعه‌دهنده اپلیکیشنی جدید باشید، چه قصد سرمایه‌گذاری در یک استارتاپ را داشته باشید و چه یک فرد معمولی باشید که صرفاً قصد دارد در مورد این فناوری بیشتر بداند، این کتاب با توضیحات شیوای آنتونوپولوس دیدگاه لازم را به شما ارائه می‌دهد و کمک می‌کند که اولین گام را به‌خوبی بردارید.

چگونگی انجام تراکنش‌های مختلف، موارد استفاده آنها، جزئیاتی در خصوص کیف پول‌های چندامضایی (multi-sig) و سایر جوانب فنی بیت کوین از جمله مواردی هستند که در این کتاب به آنها اشاره شده است.

یکی دیگر از ویژگی‌های جذاب این کتاب، نمودارهای ساده‌ و واضحی است که برای تمامی خوانندگان قابل‌درک است. علاوه بر آن، ویرایش‌های جدید این کتاب به‌صورت دوره‌ای منتشر می‌شوند تا اطلاعات کتاب همگام با روند سریع توسعه بیت کوین به‌روزرسانی شود.

جمع‌بندی

اطلاعات موجود در فضای بیت کوین (و ارزهای دیجیتال دیگر) را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

• اخبار و اطلاع‌رسانی‌های مربوط به قیمت بیت کوین (قیمت فعلی، پیش‌بینی قیمت، تحلیل تکنیکال و…)
• مطالب پایه‌ای و مقالات آموزشی مرتبط با مفاهیم زیربنایی بیت کوین و فناوری بلاک چین

هر فرد علاقه‌مند به ارزهای دیجیتال باید به‌دنبال کسب اطلاعات در هر دوی این حوزه‌ها باشد. برخی از معامله‌گران هستند که پس از سال‌ها فعالیت در این فضا، همچنان هیچ اطلاعاتی در مورد مفاهیم اولیه بیت کوین و بلاک چین ندارند و همه وقت خود را به پیش‌بینی و تحلیل قیمت بیت کوین اختصاص داده‌اند. البته که پیگیری اخبار و تلاش برای به‌روزبودن، به‌هیچ‌وجه بد نیست و البته ضروری هم هست؛ اما این از اهمیت کسب دانش در مورد مفاهیم اولیه نمی‌کاهد.

کتاب‌هایی که در این مطلب به آنها اشاره شد، همگی برای درک بهتر ایده‌های زیربنایی بیت کوین و بلاک چین مفید هستند. این کتاب‌ها (و منابعی مانند آنها) به شما کمک می‌کنند تا هدف اصلی فناوری بلاک چین و ارزهای دیجیتال را درک کنید و اگر با پروژه جدیدی روبه‌رو شدید، بتوانید تشخیص دهید که این پروژه از ارزش بالایی برخوردار هست یا خیر.